| موضوع | شرح |
| مناطق مناسب کشت | زعفران در اکثر مناطق ایران قابل کشت است، به ویژه در استان‌های خراسان، همدان، فارس و کرمان. |
| زمان کاشت | زمان کاشت از تیر تا اوایل مهر ماه است. بهترین زمان پیش از بارندگی‌های پاییزی است. |
| ویژگی خاک | خاک لومی شنی با pH بین ۷ تا ۹، غنی از مواد آلی و بدون شوری مناسب است. |
| آب و هوا | زعفران در آب و هوای نیمه گرمسیری رشد می‌کند و دما باید بین ۰ تا ۲۰ درجه باشد. |
| روش‌های کاشت | روش‌های کاشت شامل خاکی، گلخانه‌ای و گلدانی است. کاشت ردیفی بهترین روش برای بهره‌وری است. |
| آماده‌سازی زمین | شخم زدن زمین، کلوخ‌شکنی، و تسطیح خاک ضروری است. کوددهی با کود گاوی پوسیده و آمونیوم فسفات توصیه می‌شود. |
| کاشت پیاز | پیازها در عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متری و با فاصله ۵ تا ۷ سانتیمتر از هم کاشته می‌شوند. |
| آبیاری | اولین آبیاری پس از رشد دو سانتی‌متری تیج‌ها انجام می‌شود. زعفران به ۲ تا ۴ مرحله آبیاری نیاز دارد. |
| مراقبت از آفات و بیماری‌ها | پیشگیری از بیماری‌ها مانند قارچ و کنه با ضدعفونی پیازها و استفاده از سموم مناسب مهم است. |
| برداشت | گلدهی در آبان ماه است و باید در مدت ۲۰ تا ۳۰ روز برداشت انجام شود. |
| نکات ویژه | تسطیح زمین، سله‌شکنی و مراقبت از پیازها در تمامی مراحل از اهمیت بالایی برخوردار است. |
پرورش زعفران
زعفران که به “طلای سرخ ایرانی” معروف است، خواص و مزایای زیادی دارد که موجب محبوبیت آن در میان مردم شده است. این گیاه بیشتر به عنوان چاشنی برای افزودن عطر و طعم به غذاها استفاده می شود. پرورش زعفران در ایران سابقه ای طولانی دارد، حدود سه هزار سال، و در اکثر مناطق کشور قابلیت کشت و پرورش را دارد. برخلاف باور عمومی که زعفران را مختص خراسان می دانند، امروزه در بسیاری از شهرهای ایران مانند همدان، تبریز، کردستان، کرمان و فارس نیز پرورش زعفران انجام می شود و سوددهی بالایی دارد.
روش های کاشت زعفران
زعفران را می توان به چند روش مختلف کاشت: روش خاکی، گلخانه ای و گلدانی. پیاز زعفران معمولاً در مناطقی که دارای آب و هوای معتدل هستند، به خوبی رشد می کند. فصل مناسب برای کاشت زعفران تابستان است و اولین آبیاری آن در مهرماه انجام می شود. به طور کلی، زعفران به ۲ تا ۴ بار آبیاری نیاز دارد که آبیاری دوم به “زاج‌آب” معروف است.
کاشت خاکی زعفران
یکی از روش های قدیمی و مرسوم برای کاشت و پرورش زعفران، کشت خاکی است. این نوع کاشت هم به شکل سنتی و هم به صورت مکانیزه، با استفاده از ماشین آلات کشاورزی در زمین های کشاورزی انجام می شود. در این روش، با یک بار کاشت، می توان تا ۷ تا ۸ سال بدون نیاز به جابجایی پیازها، از زعفران بهره برداری کرد.
کاشت گلخانه ای زعفران
کشت گلخانه ای یکی از مدرن ترین روش ها برای پرورش زعفران است و معمولاً در مناطقی که شرایط اقلیمی مناسبی برای کشت زعفران ندارند، به کار می رود. این نوع کاشت اغلب به روش ایروپونیک انجام می شود.
کاشت و پرورش زعفران در گلدان یا خانه
برای کاشت و پرورش زعفران در گلدان یا منزل، تمامی نکات مرتبط با کاشت خاکی باید رعایت شود. برای مثال، لازم است محیطی مثل تراس یا حیاط که قرار است گلدان ها در آنجا قرار بگیرند، دارای نور و دمای مناسبی باشد.
ویژگی زمین برای کاشت و پروش زعفران
خاک مناسب برای کاشت و پرورش زعفران، خاکی است که از ۴۰ درصد سیلت، ۴۰ درصد شن و ۲۰ درصد ماسه تشکیل می شود و معمولاً به آن خاک لومی شنی می گویند.
در این نوع خاک گردش هوا به خوبی انجام می شود و اکسیژن کافی در اختیار ریشه های پیاز زعفران قرار می گیردPh . خاک برای زعفران باید بین 7 الی 9 باشد تا گلدهی زعفران صرفه اقتصادی بالایی داشته باشد.
آب و خاک زمین نباید شور باشد. حداکثر شوری که برای تولید زعفران مجاز است؛ باید زیر 2000 دسی زیمنس طبق آزمایش خاک باشد.
زعفران برای رشد کافی و مناسب به نور خورشید نیاز دارد بدین جهت زمین موردنظر نباید با درختان پوشیده شده باشد. از ویژگی های دیگر زمین مناسب، نبود موش است. قبل از اقدام به تولید زعفران حتما تمامی لانه های موش را از بین ببرید.
آب و هوای مناسب کاشت و پرورش زعفران
قبل از شروع به کاشت زعفران باید اطلاع داشته باشید که اقلیم شما مناسب برای کاشت و پرورش زعفران هست یا نه. معمولا زعفران را به عنوان گیاهی مناسب اقلیم نیمه گرمسیر می شناسند اما باید بدانید زعفران در آب و هوای سرد و شهرهای سردسیر هم می تواند کشت شود. توان تحمل گیاه زعفران از 0 تا 20 درجه است. این بدان معناست که اگر کشاورزان پیاز زعفران را در معرض دمای زیر 0 درجه یا بالای 20 درجه قرار دهند، پیاز دچار تنش شده و از بین می‌رود. نکته دیگر این است که نمی توان زعفران را در اقلیمی که در دهه دوم تابستان بیش از 30 میلی متر بارندگی دارد، کشت کرد.
زمان مناسب کاشت
زمان کاشت زعفران از تیر ماه تا اوایل مهر ماه به طول می انجامد. حتما باید قبل از شروع بارندگی‌های پاییزه کاشت زعفران را تمام کرده باشید. در واقع تیر و مرداد ماه مناسب ترین ماه ها برای کاشت زعفران هستند. که معمولا خاک در خشک ترین حالت خود و بارندگی در کمترین حد قرار دارد.
بیشتر بخوانید: کاشت زعفران – عوامل تاثیرگذار و بهترین زمان برای کاشت
آماده سازی زمین برای کاشت و پرورش زعفران
آماده‌سازی زمین برای کشت زعفران یک فرآیند مهم و حساس است که بر روی کیفیت و عملکرد محصول نهایی تأثیر مستقیم دارد. مراحل اصلی این فرآیند عبارتند از:
شخم زدن زمین برای کاشت زعفران
اولین مرحله شخم زنی زمین برای کاشت زعفران است. بهترین زمان برای شخم زنی، از اواخر پاییز تا اوایل زمستان است که در این زمان خاک به دلیل بارش های متعدد نرم و خاک نیز در حالت استراحت می باشد؛ اما اگر شرایط مهیا نبود، می توانید در اردیبهشت ماه اقدام به شخم زنی زمین کنید. این مرحله از شخم زنی برای پرورش زعفران اهمیت زیادی دارد زیرا کمک می کند تا زمین برای کاشت پیازهای زعفران آماده شود.
در فصل بهار بعد از قطع باران های بهاری که به‌اصطلاح زمین گاو رو می شود، مزرعه را شخم عمیق ۲۵ الی ۳۰ سانتی متر می‌زنند. گاو رو شدن خاک حالتی است که وقتی رطوبت خاک به حدی می رسد که به ماشین آلات و پای دام و انسان نچسبد و در عین حال در اثر عملیات خاک ورزی به خوبی از هم باز می شود. اگر مقداری از خاک گاو رو را در دست فشار دهیم، شکل می گیرد اما با ضربه ضعیفی به راحتی از هم می پاشد.
همچنین زیر و رو کردن زمین برای تبدیل علف هرز به مواد هوموسی نیز مؤثر می باشد. بعد از انجام این عملیات، کشاورزان زمین را به حال خود رها کرده تا زمین آیش بماند و برای کاشت زعفران در آینده آماده شود.
کلوخ شکنی زمین زعفران
اگر پس از شخم اولیه زمین همچنان دارای کلوخ باشد به وسیله ی دیسک، کلوخ ها را خرد میکنند (اگر متراژ زمین کم باشد میتونید از بیل هم برای کلوخ شکنی استفاده کنید).
بعد از دو یا سه هفته، باید زمین دوباره دو بار شخم سطحی به عمق ۱۰ سانتیمتر زده شود، یکی در جهات عمود بر هم. اگر کشاورزان زمین را به خوبی شخم نزنند یا بافت خاک به تعادل نرسد، رطوبت در لایه های سطحی باقی می ماند که باعث پوسیدگی سطحی و تنش خشکی در عمق های پایین تر می شود.
در زمین های با بافت متراکم و خاک سفت، کشاورزان باید عمق مناسب کاشت پیاز را کمتر از حد توصیه شده یعنی 20 سانتی متر قرار دهند. در این شرایط، پیازها ممکن است دچار عارضه دوکی یا هویچی شکل شوند که این امر باعث کاهش بازدهی محصول می شود.
کوددهی اولیه و پایه زعفران
کوددهی اولیه زعفران شامل ترکیب کود شیمیایی و کود حیوانی می باشد که باید قبل از کاشت زعفران به زمین پخش کنید. پخش کردن کود را می‌توانید با دستگاه کود پاش یا بصورت دستی انجام دهید.
طبق تجربیات به دست آمده بهترین کودی که شما می توانید به عنوان کود دامی مناسب استفاده کنید، کود گاوی پوسیده است که بر پوسیده بودن آن تاکید بسیاری شده است چرا که کود تازه گاوی اصلا توصیه نمی شود. در صورتی که کود گاوی پوسیده را نتوانستید فراهم کنید، از کود گاوی چند ساله و کهنه استفاده کنید. اگر هم نتوانستید تهیه کنید سایر کود دهی ها را انجام دهید و پیاز زعفران را کشت کنید، در این حالت یک سال فرصت دارید تا کود گاوی را پوسانده و در تابستان سال بعدی به زمین زعفران اضافه کنید.
مقاله پیشنهادی: کود زعفران: معرفی بهترین کود، زمان کوددهی، نحوه مصرف
فواید کود دامی برای زعفران
- مقاومت گیاه زعفران در برابر یخ زدگی زمستان بیشتر می شود.
- باعث حفظ رطوبت خاک می شود که گیاه را در خشک سالی مقاوم تر خواهد کرد.
- پیاز زعفران معمولا در گرما تابستان کمتر صدمه می بیند.
فواید کود آمونیوم فسفات در پرورش زعفران
نیتروژن و فسفر دو عنصر ضروری در پرورش زعفران می باشند که هر دوی این عناصر نقش مهمی در رشد زعفران دارند و همچنین در آمونیوم فسفات موجود می باشند. این کود بهتر است در فصل بهار و پیش از کاشت زعفران استفاده شود.
مزایای استفاده از آن شامل موارد زیر می باشد:
- مقاومت در برابر سرمازدگی
- رشد رویشی برگ ها
- افزایش عملکرد
مقدار مناسب کود زمین زعفران
مقدار مورد نیاز از هر کدام از این کود ها بستگی به نتیجه آزمایش خاک، اقلیم و نظر مشاور کشت زعفران دارد. به طور کلی در هر 1000 متر مربع، 5 تن کود گاوی، 1 تن کود مرغی پوسیده به همراه 20 کیلوگرم کود دی فسفات آمونیوم با صلاح دید کارشناس مزرعه برای پرورش زعفران استفاده می شود. کود آمونیوم فسفات باید به اندازه مناسب مصرف شود زیرا مصرف بیش از حد آن می تواند pH خاک را افزایش دهد، خاک را قلیایی کند و مانع جذب برخی عناصر شود.
تسطیح زمین زعفران
تسطیح زمین عامل مهمی در کوددهی و آبشویی خاک است. اگر زمین در قسمت های مختلف دارای شیب غیر مجاز باشد، آب به همراه کود در آن از مناطق پر شیب به مناطق کم شیب حرکت می کند. این امر موجب انباشته شدن کود بیشتر از نیاز در یک قسمت از زمین و بی نصیب ماندن قسمت های پرشیب می شود؛ به بیان ساده تر، کود از دسترس پیاز های زعفران در مناطق پرشیب خارج می شود و پیازها در آن قسمت نمی توانند رشد خوبی داشته باشند. علاوه بر این، وجود شیب در زمین باعث بالا رفتن آبشویی و از بین رفتن تدریجی خاک نیز خواهد شد.
در این نوع از زمین ها، بعد از آبیاری، آب در قسمت هایی که گودتر هستند جمع می شود و به راحتی بیماری پوسیدگی ریشه به وجود می آید. بنابراین، تسطیح مناسب زمین برای پرورش زعفران از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا علاوه بر بهبود توزیع کود و آب، شرایط رشد بهینه برای گیاه فراهم شود.
نقره کردن و سورت کردن پیازها
نقره کردن یکی از مهم ترین مراحل در کاشت زعفران است، زیرا بخش عظیمی از سرمایه و سودآوری به پیازها و سلامت آنها بستگی دارد.
هدف از نقره کردن پیاز، در واقع شناسایی و جدا سازی پیازهای خراب، له شده و کپک زده است. در این فرآیند، پوشال های دور پیاز برداشته می شوند. لازم است به این نکته توجه شود که پوشال ها مانند یک لایه محافظ برای پیاز عمل می کنند، بنابراین نباید بیش از حد آن ها را جدا کرد، زیرا این کار ممکن است باعث شود بخش سفید و حساس پیاز به راحتی در معرض آسیب قرار گیرد. در نتیجه، هنگام پرورش زعفران باید دقت کنید که تنها پوشال های اضافی برداشته شود.
اگر سطح زیر کشت زعفران گسترده باشد، برای افزایش سرعت کار می توان از ابزارهایی مانند چهارشاخ یا سبد استفاده کرد. سپس باید پولک یا تکمه زیر پیاز زعفران را جدا کرد. این پولک ها در واقع بقایای پیاز مادری سال گذشته هستند که دیگر از بین رفته اند و تمامی مواد غذایی خود را به پیازهای دختری منتقل کرده اند. این فرایند به جدا کردن پیازهای جدید و آماده سازی آن ها برای رشد بهتر کمک می کند.
سورت کردن یعنی جدا کردن پیازهایی که به یکدیگر چسبیده اند. در حالت عادی معمولاً پیازهای دختری توسط تکمه انتهایی به هم چسبیده اند. با انجام عمل سورتینگ، در واقع این پیازها را از یکدیگر جدا کرده و به سه دسته بندی پیاز متوسط، پیازهای ریز و درشت تقسیم می کنیم. این تقسیم بندی در پرورش زعفران بسیار مهم است، زیرا باعث می شود کشاورزان پیازهای با کیفیت بهتر را برای کشت انتخاب کنند و رشد بهینه تری داشته باشند.
ضدعفونی پیاز زعفران
پیاز زعفران باید سالم و به دور از هر نوع کنه، آلودگی و قارچ باشد. به همین دلیل قبل از انتقال به خاک باید آن را ضدعفونی کنید. در روش ضد عفونی سنتی، پیازهای زعفران را در مخزنی حاوی محلول ضد عفونی کننده قرار می دهند و سپس آن ها را می کارند. این روش دو مشکل جدی دارد: اولاً زمان بر است و ثانیاً، به دلیل اینکه توصیه می شود در تابستان رطوبت به پیازها نرسد، این روش مناسب نیست.
انتخاب روش کاشت زعفران
برای کاشت زعفران می تونید از کشت ردیفی و کشت کپه ای استفاه کنید. روش کشت کپه ای منسوخ شده است و کشت ردیفی جایگزین آن شده که بازدهی بالاتری نیز دارد. ایجاد ردیف می تواند ماشینی به صورت مکانیزه و یا به‌صورت کرتی یا دستی انجام شود.
کاشت کپه ای دستی زعفران
کاشت زعفران به صورت کپه ای یک روش قدیمی و سنتی است که در آن به وسیله ی بیل اقدام به حفر چاله هایی به عمق و عرض ۲۰ الی ۲۵ سانتی متر می کنند. سپس، در هر چاله ۳ تا ۱۵ عدد پیازچه زعفران قرار داده و روی آن ها را با خاک می پوشانند. در نهایت، سطح زمین را صاف می کنند. معمولاً فاصله مناسب هر چاله با چاله بعدی بین ۱۵ الی ۲۰ سانتی متر در یک ردیف و با ردیف کناری ۲۵ الی ۳۰ سانتی متر می باشد.
در حال حاضر، کاشت کپه ای به هیچ وجه توصیه نمی شود، زیرا این روش باعث رقابت ریشه ها با یکدیگر می شود و عملکرد مطلوبی برای پرورش زعفران ندارد.
کاشت تسبیحی و پرورش زعفران با بهترین نتیجه
می توان به روش تسبیحی کاشت زعفران را انجام داد و پیاز ها را به صورت تک تک و به فاصله 5 الی 7 سانتی متری از هم و یا به صورت زیگزاگ، زمانی که جوانه انتهایی روبه بالا قرار دارد، در عمق 15 الی 20 سانتی متری کاشت.در این روش کاشت، هر پیاز مواد غذایی لازم را دریافت می کند. به این ترتیب، می توان اطمینان داشت که در سال های آینده، پیازهای درشت تر و پربارتر به دست می آیند و عملکرد بهتری در برداشت زعفران خواهند داشت.
قابل ذکر است که روش های فوق تنها برای کشت در متراژ کم مناسب است. دقت کنید که در هر کشت، انتهای پیازها باید بر روی زمین قرار گیرد تا رشد و توسعه بهینه داشته باشد.
همچنین هنگام کاشت زعفران، بهتر است لایه خشک انتهای پیاز (یا همان پیاز مادری) و پوسته آزاد آن جدا شوند. این کار باعث می شود مواد غذایی موجود در خاک راحت تر جذب پیازها شوند و فرآیند پرورش زعفران مؤثرتر پیش برود.
این روش ها می توانند به کشاورزان کمک کنند تا در شرایط مختلف، بهترین نتایج را در پرورش زعفران بدست آورند.
کشت آرمانی زعفران یا همان کشت ردیفی
روش آرمانی جدید ترین و بهترین روش کاشت زعفران است که در آن شیارهایی به صورت ردیفی با فاصله ی ۲۰ الی ۲۵ سانتی متر از هم ایجاد می شود. از مزایایی که کاشت آرمانی دارد این است که در زمان تکثیر پیاز و ریشه زایی، جذب عناصر داخل خاک برای گیاه بدون رقابت و راحت تر انجام می شود. این روش به ویژه برای پرورش زعفران بسیار کارآمد است. از دیگر مزایای کاشت آرمانی زعفران می توان به برداشت راحت تر گل زعفران نسبت به روش کپه ای، کاهش هزینه های کارگری، کوددهی و محلول پاشی در واحد سطح اشاره کرد.
در این روش، به ازای هر متر مربع یک کیلو پیاز زعفران کاشته می شود. به عبارت دیگر، در هر هزار متر مربع یک تن و در هر هکتار، ده تن پیاز زعفران کشت می شود.
کاشت نواری معمولی زعفران
در روش کاشت نواری زعفران، زمین به صورت شیاری حفر می شود. در مزارع با متراژ زیر ۵۰۰۰ متر، این کار با استفاده از تراکتور یا بیل انجام می گیرد. اما برای مزارعی که مساحت آن ها بیش از ۵۰۰۰ متر است، از دستگاه مخصوص کاشت زعفران بهره می برند که پیازها را به عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر می کارد. در مرحله بعدی، چند نفر به ترتیب پیازهای ضدعفونی شده را با فاصله ۸ تا ۱۰ سانتی متر از یکدیگر در زمین قرار می دهند.
در مرحله بعد، با استفاده از بیل یا تراکتور، شیار بعدی را حفر کرده و خاک شیار جدید را روی شیاری که پیازهای زعفران در آن چیده شده اند، می ریزند. فاصله هر شیار با شیار کناری ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر می باشد. پرورش زعفران در این روش از سال سوم به بعد به طور معمول ۱۲ الی ۱۵ کیلوگرم در هر هکتار برداشت دارد.
نحوه و زمان مناسب آبیاری زعفران
پس از کاشت زعفران در تابستان به هیچ عنوان زمین را آبیاری نکنید. زمان دقیق آبیاری زعفران به منطقه ای که در آن کشت را انجام داده اید بستگی دارد، اما در یک فرمول کلی زمانی که تیج های زعفران حدود دو سانتی متر رشد کردند، زمان مناسبی برای آبیاری است. اولین آبیاری باید به صورت غرقابی انجام شود و در این مرحله، استفاده از کودهایی حاوی پتاسیم توصیه می شود. این مرحله از آبیاری در فرآیند پرورش زعفران برای تقویت رشد پیاز و ریشه زایی ضروری است.
بعد از چند روز از اولین آبیاری و گاورو شدن زمین، سطح خاک خشک می شود و اصطلاحاً سله می بندد، که در این مرحله باید در سریع ترین زمان ممکن به سله شکنی اقدام نمود تا رشد تیج ها و گل ها به درستی ادامه یابد.
تغذیه پیاز دختری زعفران
پس از برداشت، پیازهای مادری تغذیه را شروع می کنند و برای تقسیم شدن آماده می شوند. اولین مرحله ی تغذیه کردن بعد از برداشت، آبیاری با کودهای نیتروژن دار است که باعث تقویت ریشه و افزایش جذب مواد مغذی می شود.
کودهای حاوی ازت همراه با آب به صورت سطحی به زمین داده می شوند.
در این مرحله از تغذیه، ریشه های پیاز از بین می روند اما تغذیه هنوز ادامه دارد و به پایان نرسیده است. برای تقویت پیازهای مادری و بهبود روند پرورش زعفران بهتر است که از طریق برگ و محلول پاشی اقدام به تغذیه کنید.
اولین محلول پاشی در دی ماه انجام می شود. کودهای محلول پاشی زعفران کمک می کنند تا پیازهای مادری تقویت شوند. بعد از اولین محلول پاشی باید پس از ۲۰ روز محلول پاشی های دیگر را انجام داد. تا ۳ مرحله محلول پاشی برای تقویت پیازها رایج و لازم است.
در اواخر زمستان، برای اینکه پیازهای دختری بتوانند ذخیره آب کافی برای تابستان داشته باشند، نیاز است که یک مرحله آبیاری صورت گیرد. این آبیاری که به “زردآب” معروف است، فرصتی خوب برای استفاده از کودهای مناسب نیز فراهم می کند.
سله شکنی مزرعه پرورش زعفران
پس از انجام اولین آبیاری و قبل از شروع گلدهی، لازم است که زمین مزرعه را سله شکنی کنید، به‌گونه ای که پیازچه ها آسیب نبینند. بهترین ابزار برای سله شکنی در پرورش زعفران، تیلر کشاورزی با تیغه های مستقیم است. این عملیات باعث می شود که گل ها به راحتی از خاک خارج شوند، کود حیوانی به خوبی با خاک ترکیب گردد و علف های هرز تازه روییده از بین بروند.
اگر سله شکنی زمین زعفران انجام نشود، تیج های زعفران به طور نامنظم و ناهماهنگ از خاک بیرون می آیند که این مسئله فرآیند برداشت را دشوار کرده و به طور نسبی باعث کاهش بازدهی مزرعه زعفران می شود.
زمان برداشت زعفران
برداشت زعفران به زمان آبیاری و شرایط اقلیمی منطقه بستگی دارد، اما به طور معمول گلدهی زعفران در آبان ماه آغاز می شود. در طول ۲۰ تا ۳۰ روز فصل گلدهی، باید هر روز گل های زعفران را برداشت کنید. لازم به ذکر است که زعفران تنها یک بار در سال گل می دهد و برداشت آن نیز یک بار انجام می شود. پرورش زعفران نیازمند دقت و مراقبت فراوانی در این مرحله است تا بتوان محصولی با کیفیت برداشت کرد.
پس از برداشت زعفران، بسیاری از افرادی که در زمینه خرید و فروش زعفران فعالیت دارند، وارد مرحله صادرات می شوند. ایران با تولید ۹۰ درصد زعفران جهان و صادرات گسترده آن، یکی از اصلی ترین عوامل تأثیر گذار بر قیمت بالای این محصول در بازارهای جهانی است.
مقابله با آفات و بیماری ها در پرورش زعفران
در تمامی مراحل کاشت و پرورش زعفران تا برداشت لازم است با چک کردن مرتب پیازها و برگ های آنها از سالم بودن مزرعه و عدم وجود آفت و بیماری ها اطمینان پیدا کنید.
پیازها و برگ های زعفران را به خوبی بررسی کنید و اگر هرگونه تغییر رنگ و یا وجود لکه ای را در زمین مشاهده کردید حتما با مشاور کاشت وپرورش زعفران خود در میان بگذارید.
اصلی ترین آفت مزارع زعفران، قارچ و کنه است. این آفات در اثر رطوبت زیاد اطراف پیاز رشد می کنند. این مشکل تا حد زیادی با ضدعفونی پیش از کاشت قابل کنترل است. اما گاهی بارش های تابستانه باعث افزایش رطوبت خاک می شود. در این شرایط، حتی اگر پیازها ضدعفونی شده باشند، باز هم به بیماری مبتلا می شوند. متأسفانه راهی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد. بنابراین در زمان آبیاری از سموم کنه کش استفاده کنید یا 30 کیلو در هر هزارمتر گوگرد گرانوله در زمین پخش کنید.
بیماری دیگری که در مزارع زعفران شایع است پوسیدگی ریشه و کرم ریشه خوار است که هرکدام روش های پیشگیری و درمان خود را دارند و بسیار با اهمیت است که علائم این بیماری ها را بشناسید تا به موقع و سریع اقدام به درمان کنید.
کاشت و پرورش زعفران پایان کار نیست!
کاشت زعفران به سه روش اصلی انجام می شود: خاکی، گلدانی و گلخانه ای. معمولاً پیاز زعفران در مناطقی با آب و هوای معتدل به خوبی رشد می کند و در فرآیند پرورش زعفران می تواند عملکرد خوبی داشته باشد. فصل مناسب برای کشت زعفران تابستان است و اولین آبیاری در ماه مهر انجام می شود. به طور کلی، زعفران به ۲ تا ۴ مرحله آبیاری نیاز دارد که مرحله دوم آن به “زاج آب” شناخته می شود. این آبیاری ها نقش مهمی در تأمین رطوبت کافی برای پیازها و تضمین رشد بهتر گیاه دارند.
کشت زعفران چند ساله است، یعنی پیاز زعفران به مدت ۷ سال در خاک می ماند و در هر سال یک مرتبه در آبان ماه گل می دهد. در طی این مدت باید با کوددهی های منظم و آبیاری از این پیازها مراقبت کنیم تا به برداشت بالایی از زعفران دست پیدا کنیم.
جدول چکیده مطلب: کاشت و پرورش زعفران
| موضوع | شرح |
|---|---|
| مناطق مناسب کشت | زعفران در اکثر مناطق ایران قابل کشت است، به ویژه در استان های خراسان، همدان، فارس و کرمان. |
| زمان کاشت | زمان کاشت از تیر تا اوایل مهر ماه است. بهترین زمان پیش از بارندگی های پاییزی است. |
| ویژگی خاک | خاک لومی شنی با pH بین ۷ تا ۹، غنی از مواد آلی و بدون شوری مناسب است. |
| آب و هوا | زعفران در آب و هوای نیمه گرمسیری رشد می کند و دما باید بین ۰ تا ۲۰ درجه باشد. |
| روش های کاشت | روش های کاشت شامل خاکی، گلخانه ای و گلدانی است. کاشت ردیفی بهترین روش برای بهره وری است. |
| آماده سازی زمین | شخم زدن زمین، کلوخ شکنی، و تسطیح خاک ضروری است. کوددهی با کود گاوی پوسیده و آمونیوم فسفات توصیه می شود. |
| کاشت پیاز | پیازها در عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی متری و با فاصله ۵ تا ۷ سانتی متر از هم کاشته می شوند. |
| آبیاری | اولین آبیاری پس از رشد دو سانتی متری تیج ها انجام می شود. زعفران به ۲ تا ۴ مرحله آبیاری نیاز دارد. |
| مراقبت از آفات و بیماری ها | پیشگیری از بیماری ها مانند قارچ و کنه با ضدعفونی پیازها و استفاده از سموم مناسب مهم است. |
| برداشت | گلدهی در آبان ماه است و باید در مدت ۲۰ تا ۳۰ روز برداشت انجام شود. |
| نکات ویژه | تسطیح زمین، سله شکنی و مراقبت از پیازها در تمامی مراحل از اهمیت بالایی برخوردار است. |
نقل قول:
Saffron is a spice used mainly as a seasoning in dishes like curries, risottos and fish dishes, but is also used as a food coloring agent. It’s the world’s most expensive spice by weight, owing to the number of plants needed to harvest a modest amount. Saffron is thought to be native to the Mediterranean and parts of Asia, but is grown widely across Iran, as well as parts of Spain, France, Italy and India. “source“
منابع خارجی:
